بررسی تحلیل خطر در سرریزها با استفاده از قابلیت اطمینان فازی

عدم قطعیت فازی یک مدل کلی عدم قطعیت است که می¬تواند عدم قطعیت های آماری، زبانی و لغوی را در خود بگنجاند. در این تحقیق عدم قطعیت را به دو منبع عدم قطعیت هیدرولیکی و هیدرولوژیکی تقسیم نموده و سعی گردیده است با وارد کردن عدم قطعیت¬های مدل و داده در کنار هم، عدم قطعیت¬ها را کاهش داد. عدم قطعیت پدیده های هیدرولوژیکی نظیر تبخیر، بارش، حداکثر بارش محتمل، زمان تمرکز و رابطه بارش رواناب در کنار عدم قطعیت های هیدرولیکی که ریسک روگذری از سد در اثر ایجاد سرریز ناکافی تحت اثر عوامل مختلف نظیر باد و سیلاب مورد نظر قرار گرفته است. پس از بررسی¬های مختلف، مدل فازی عصبی بهترین مدل برای شیبه سازی تبخیر در نظر گرفته شد. با استفاده از نرم افزار matlab برای ایستگاه سینوپتیک طیس چابهار، مدل فازی عصبی با مجذور مربعات خطا0/021721 برای داده¬های آموزش و 0/020282 برای داده¬های آزمایشی، بهترین روش برای مدل سازی پدیده تبخیر تشخیص داده شد. برای بررسی احتمال وقوع بارش سیستم فازی ممدانی بهترین برآورد برگزیده گردید. در محاسبه حداکثر بارش محتمل از سیستم فازی ممدانی که مشابه با روش های سینوپتیکی که دقیق¬ترین روش¬های موجود در ارزیابی بارش محتمل¬اند، استفاده شد و نتایج با روش¬های آماری متداول نظیر هرشفیلد نوع یک و نوع دو مقایسه شد. برای محاسبه زمان تمرکز با روش¬های gisو نرم افزار arc gis که امکان لحاظ کردن پارامترهای زیادی را در حوزه می¬دهد زمان تمرکز 7و47 ساعت و دقیقه برآورد شد. برای رابطه بارش رواناب از مدل هیدرولوژیکی swat که امکان محاسبه و بررسی پارامترهای موثر در مدل را می¬دهد استفاده گردید. این مدل ضریب ناشستکلیف 0/68 به خوبی حوزه مورد بررسی را مدل کرده و پارامترهای موثر در عدم قطعیت طی حساسیت سنجی که توسط نرم افزار swat-cup انجام شده برآورد گردید. از روش قابلیت اطمینان مرتبه اول فازی (fform) با کمک نرم افزار matlab برای محاسبه ریسک احتمال خرابی سازه هیدرولیکی سرریز تحت پدید¬ه¬های باد و سیلاب برای دوره¬های بازگشت مختلف استفاده شد. در نهایت ملاحظه شد که احتمال خرابی ناشی از روگذری در اثر سیلاب به مراتب بیشتر از پدیده باد است اما هیچ کدام از دو عامل با لحاظ کردن عدم قطعیت¬های داده و مدل در کنار هم باز هم باعث خرابی نمی¬گردند.